BIOLOGIA – Matura 2026 Rozszerzenie Live
Cena kursu (płatność jednorazowa): 1299 zł |
Cena kursu (płatność ratalna): 1800 zł (6 x 300 zł) |
50 godzin zajęć na żywo z nauczycielem (25 spotkań) |
Cała teoria na nagraniach wideo (60 godzin) |
3 testy |
25 mini-quizów |
Materiały (notatki, zadania) |
20% zniżki przy zakupie 2 kursów lub więcej |
50% zniżki na inne pomoce (webinary, opracowania itp.) |
Rozpoczęcie zajęć z nauczycielem: październik 2025 |
Dostęp do wykładów nagranych: w momencie zakupieniu kursu |
Platforma zajęć live: ZOOM |
Program kursu (spotkania z nauczycielem) podzielony jest na 25 tematów. Do każdego tematu masz przygotowaną w formie nagrań wideo teorię, z którą zapoznajesz się przed spotkaniem na żywo z danego tematu. Do teorii uzyskujesz dostęp od razu po wykupieniu kursu.
- Teoria
Na nagraniach wideo bardzo dokładnie tłumaczymy teorię, w oparciu o naszą prezentację z rycinami, zdjęciami, schematami, a także tłumaczymy przykładowe zadania. Film ten możesz oglądać w dowolnym czasie, dowolną ilość razy. Masz czas na zapoznanie się z materiałem, zrozumienie tematu, przećwiczenie zadań. Ten temat będzie kontynuowany na spotkaniu na Zoomie. Filmy – wykłady prowadzą nasi Wykładowcy. Po obejrzeniu każdego wykładu możesz sprawdzić swoją wiedzę, robiąc krótki quiz. - Spotkania na Zoomie w z nauczycielem (łącznie 25 spotkań po 2 godziny lekcyjne).
Spotkania na Zoomie odbywają się co tydzień w wybranym dniu o określonej godzinie. Podczas spotkania na Zoomie skupiamy się na zadaniach, które krok po kroku, z dokładnym tłumaczeniem rozwiązujemy. Zadania są udostępniane z odpowiednim wyprzedzeniem w e-dzienniku do wydruku. Na spotkaniu na żywo zadania są wyświetlane na ekranie, masz chwilę na przemyślenie i rozpoczęcie obliczeń / sformułowanie odpowiedzi. Następnie nauczyciel wyjaśnia, jak poprawnie rozwiązać zadanie, ze szczególnym naciskiem na tłumaczenie, prawidłowe zapisy, formułowanie odpowiedzi. Zawsze możesz o wszystko zapytać. Pamiętaj: nie ma głupich pytań, wszyscy jesteście na kursie, aby nauczyć się, więc nie bój się zadawać pytań. I nie bój się udzielać odpowiedzi 🙂 Spotkania na Zoomie są nagrywane i nagranie jest udostępniane grupie w ciągu 3 dni roboczych. Dzięki temu zawsze możesz wrócić nie tylko do teorii z filmu, ale również do zadań ze spotkania na żywo. - Testy – w ramach kursu przeprowadzone będą 3 testy, ich rozwiązanie będzie przedstawione na dodatkowych filmikach lub omówione jako odpowiedzi/komentarze do testu.
- Mini-quizy – po obejrzeniu każdego wykładu możesz sprawdzić swoją wiedzę, odpowiadając na kilka pytań do wykładu. Quizy motywują do przygotowywania się na zajęcia na żywo.
Tematy nagranych materiałów
Każdy temat można rozwinąć i sprawdzić zagadnienia omawiane na wykładzie.
01. Doświadczalnictwo
- Rozumowanie biologiczne
- Metody poznawania świata: obserwacja, doświadczenie
- Zasady prowadzenia badań biologicznych
- Problem badawczy
- Hipoteza
- Próba kontrolna, próba badawcza
- Weryfikacja hipotezy
- Prezentacja wyników
- Wnioskowanie
- Obserwacje mikroskopowe
- Powiększenie mikroskopu i zdolność rozdzielcza
- Budowa i zasada działania mikroskopu optycznego
- Mikroskop optyczny fluorescencyjny
- Mikroskop elektronowy transmisyjny
- Mikroskop elektronowy skaningowy
02. Biochemia
- Pierwiastki chemiczne – ogólna charakterystyka
- Wiązania i oddziaływania chemiczne
- Związki nieorganiczne
- Właściwości fizykochemiczne wody
- Ogólna charakterystyka soli mineralnych
- Związki organiczne
- Grupy funkcyjne związków
- Budowa i funkcje lipidów
- Budowa i funkcje węglowodanów
- Budowa i funkcje białek
- Budowa i funkcje nukleotydów
- Ogólna charakterystyka witamin
03. Komórka – organelle, podziały komórkowe
- Poziomy organizacji komórkowej
- Rozmiary i kształty komórek
- Rodzaje i budowa komórek
- Błony biologiczne
- Transport błonowy
- Cytozol i cytoszkielet
- Mitochondrium i plastydy, teoria endosymbiozy
- Retikulum endoplazma tyczne szorstkie i gładkie
- Aparat Golgiego
- Lizosomy, peroksysomy, glioksysomy
- Wakuola
- Ściana komórkowa
- Połączenia międzykomórkowe
- Jądro komórkowe
- Cykl komórkowy. Podziały komórkowe
04. Metabolizm
- Kierunki przemian metabolicznych
- Uniwersalne przenośniki energii
- Reakcje utleniania i redukcji
- Szlaki metaboliczne
- Enzymy
- Budowa
- Właściwości i działanie
- Regulacja aktywności
- Oddychanie komórkowe
- Oddychanie tlenowe
- Oddychanie beztlenowe
- Metabolizm sacharydów
- Metabolizm lipidów
- Metabolizm aminokwasów i białek
05. Zasady klasyfikacji organizmów, wirusy i bakterie.
- Zasady klasyfikacji organizmów
- Systematyka i jej zadania
- System klasyfikacji organizmów
- Zasady klasyfikacji biologicznej
- Systemy klasyfikacji organizmów – systemy sztuczne i system naturalny
- Klucze do oznaczania gatunków
- Rodzaje taksonów
- Współczesny system klasyfikacji organizmów
- Porównanie domen świata żywego
- Porównanie królestw eukariontów
- Wirusy
- Budowa wirusa
- Cechy wirusów sytuujące je na pograniczu materii ożywionej i nieożywionej
- Klasyfikacje wirusów
- Formy morfologiczne wirusów
- Forma helikalna
- Forma bryłowa
- Forma bryłowo-spiralna
- Forma kulista
- Przebieg infekcji wirusowej
- Cykle infekcyjne wirusów: cykl lityczny i cykl lizogeniczny
- Cykle infekcyjne wirusów zwierzęcych: cykl infekcyjny wirusa DNA i retrowirusa
- Znaczenie wirusów
- Wybrane choroby wirusowe człowieka
- Zastosowanie wirusów w medycynie
- Wirusy onkogenne
- Profilaktyka i leczenie chorób wirusowych
- Bakterie
- Wielkość i formy bakterii
- Budowa komórki bakterii
- Budowa ściany komórkowej bakterii. Porównanie bakterii Gram- dodatnich i Gram-ujemnych.
- Zdolność bakterii do wiązania azotu atmosferycznego
- Odżywianie się bakterii
- Bakterie heterotroficzne: saprobiontyczne, pasożytnicze, symbiotyczne
- Bakterie autotroficzne: fotosyntezujące i chemosyntezujące
- Oddychanie bakterii
- Bakterie tlenowe
- Bakterie beztlenowe
- Formy przetrwalnikowe bakterii
- Ruch komórek bakterii
- Wzrost i rozmnażanie się bakterii
- Procesy płciowe bakterii
- Bakterie w środowisku
- Znaczenie bakterii w przyrodzie i dla człowieka
06. Protista i grzyby
- Protista
- Różnorodność protistów: zwierzęce, roślinopodobne, grzybopodobne
- Formy morfologiczne protistów: jednokomórkowe, kolonijne, wielokomórkowe
- Pokrycie komórki protistów
- Odżywianie się protistów
- Oddychanie protistów
- Osmoregulacja i wydalanie u protistów
- Ruch i reakcja na bodźce protistów
- Związek między budową a trybem życia protistów
- Rozmnażanie się protistów
- Rozmnażanie bezpłciowe
- Rozmnażanie płciowe
- Przemiana faz jądrowych i przemiana pokoleń u protistów
- Cykl rozwojowy: zarodźca malarii, pantofelka, listownicy, maworka
- Grzyby
- Budowa komórek grzybów
- Formy morfologiczne grzybów: jednokomórkowe, wielokomórkowe
- Odżywianie się grzybów
- Grzyby saprobiontyczne
- Grzyby pasożytnicze
- Grzyby symbiotyczne. Rodzaje mikoryzy
- Oddychanie grzybów
- Rozmnażanie się grzybów
- Rozmnażanie bezpłciowe
- Rozmnażanie płciowe
- Typy zarodników u grzybów
- Przemiana faz jądrowych u grzybów
- Cykl rozwojowy sprzężniowych, workowców, podstawczaków
- Znaczenie grzybów w przyrodzie i dla człowieka
07. Rośliny – tkanki i organy
- Systematyka królestwa Rośliny
- Rośliny pierwotnie wodne – ich budowa i cykle przemiany pokoleń
- Ulwa
- Skrętnica
- Katleria
- Porównanie warunków na lądzie i w wodzie
- Teoria telomowa
- Tkanki roślinne – ich budowa i funkcje w organach roślinnych
- Merystemy
- Tkanki okrywające (pierwotne: epiderma + aparaty szparkowe, ryzoderma + włośniki, wtórne: korkowica + przetchlinki, wytwory skórki: włoski, kolce)
- Tkanki miękiszowe:
- Miękisz zasadniczy
- Asymilacyjny (nagonasienne, rośliny okrytonasienne jedno i dwuliścienne)
- Powietrzny
- Spichrzowy
- Tkanki wzmacniające: kolenchyma i sklerenchyma, sklereidy
- Tkanki przewodzące: drewno, cewki, łyko (rozwój łyka i drewna)
- Komórki wydzielnicze
- Budowa i funkcje organów roślinnych
- Korzeń
- Budowa pierwotna i wtórna
- Modyfikacje korzenia
- Łodyga
- Budowa i funkcje łodygi
- Modyfikacje łodygi
- Budowa i funkcje liścia
- Modyfikacje liści
- Kwiat – rośliny okrytozalążkowej dwuliściennej, jednoliściennej, wiatropylnej
- Korzeń
08. Przegląd systematyczny królestwa Rośliny – cykle rozwojowe
- Mszaki – budowa gametofitu i sporofitu
- Cykle rozwojowe płonnika i torfowca
- Wątrobowce i glewiki
- Paprotniki – rośliny naczyniowe zarodnikowe
- Budowa paprotników: skrzypy, widłaki, paprociowe
- Cykle rozrodcze paprotki zwyczajnej, skrzypu polnego, widliczki ostrozębnej
- Rośliny nasienne: nagozalążkowe i okrytozalążkowe
- Aromorfozy nasiennych
- Budowa zalążka i łagiewki pyłkowej
- Cykl rozwojowy:
- Rośliny nagozalążkowej
- Rośliny okrytozalążkowej: budowa kwiatu rośliny dwuliściennej, jednoliściennej, wiatropylnej
- Porównanie roślin jedno i dwuliściennych
- Rodzaje nasion i owoców
09. Fizjologia roślin: transport wody, fotosynteza, fotooddychanie
- Wyjaśnienie pojęć: potencjał wody, ciśnienie hydrostatyczne, ciśnienie osmotyczne roztworu (wzór i jego zastosowanie)
- Mechanizm pobierania i przewodzenia wody
- Aktywny – parcie korzeniowe, gutacja, wiosenny płacz roślin
- Pasywny – siła ssąca liścia (prąd transpiracyjny)
- Transport poziomy – kanały apoplastyczny i symplastyczny
- Transport pionowy – etapy transportu
- Transpiracja kutykularna i szparkowa;
- Otwieranie i zamykanie aparatów szparkowych (rola jonów jabłczanowych, jonów potasu, ATP, osmotyczny napływ wody)
- Bilans wodny rośliny
- Fotosynteza
- Znaczenie autotrofizmu
- Reakcje fotosyntezy oksygenicznej i anoksygenicznej
- Warunki fotosyntezy:
- Barwniki aktywne w fotosyntezie i ich rola: chlorofile, fikoerytryna, fukoksantyna
- Pomocnicze w fotosyntezie i ich rola: karotenoidy i ksantofile
- Faza jasna – fosforylacja cykliczna i niecykliczna
- Siła asymilacyjna
- Faza ciemna – akceptor CO2 (RUDP)
- Produkt pierwotny fotosyntezy
- Syntezy wtórne
- Transport asymilatów
- Fotosynteza roślin C3 i C4 oraz CAM
- Czynniki wpływające na fotosyntezę: światło, temperatura, wilgotność, dostęp do CO2
- Fotooddychanie i jego znaczenie
10. Wzrost i rozwój roślin okrytonasiennych i ich reakcje na bodźce
- Etapy ontogenezy rośliny okrytonasiennej
- Wzrost i rozwój zarodka (spoczynek bezwzględny i względny, skaryfikacja)
- Kiełkowanie nasienia (faza kataboliczna – gibereliny, anaboliczna)
- Kiełkowanie nadziemne i podziemne
- Biegunowość roślinnych
- Rozmnażanie wegetatywne
- Wernalizacja i kwitnienie
- Fotoperiodyzm – fitochrom P660 i P730
- Rośliny monokarpiczne i polikarpiczne
- Hormony roślinne
- Auksyny i tropizmy
- Gibereliny
- Cytokininy
- Inhibitory ABA i etylen
- Rodzaje reakcji na bodźce
- Tropizmy
- Nastie
11. Klasyfikacja zwierząt. Tkanki zwierzęce. Bezkręgowce I – gąbki, parzydełkowce, płazińce, nicienie
- Klasyfikacja zwierząt
- Rozwój zarodkowy zwierząt
- Kryteria klasyfikacji zwierząt
- Obecność wyspecjalizowanych tkanek (beztkankowce, tkankowce)
- Liczba listków zarodkowych (dwuwarstwowce, trójwarstwowce)
- Sposób powstawania ostatecznego otworu gębowego (pierwouste, wtórouste)
- Obecność wtórnej jamy ciała – celomy (acelomatyczne, pseudocelomatyczne, celomatyczne)
- Ostateczny produkt azotowej przemiany materii (amonioteliczne, ureoteliczne, urikoteliczne)
- Symetria ciała (o symetrii promienistej, dwubocznej lub braku symterii)
- Tkanki zwierzęce
- Tkanka nabłonkowa
- Budowa tkanki nabłonkowej. Połączenia międzykomórkowe w nabłonkach
- Podział tkanki nabłonkowej ze względu na: kształt komórek, liczbę warstw komórek, funkcje
- Związek między budową a funkcją nabłonków
- nabłonek jednowarstwowy płaski
- nabłonek jednowarstwowy sześcienny
- nabłonek jednowarstwowy walcowaty
- nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy
- nabłonek wielowarstwowy płaski
- Tkanka łączna
- Cechy tkanki łącznej
- Białka tkanki łącznej
- Rodzaje tkanki łącznej – budowa, funkcje, występowanie
- Tkanka nerwowa
- Cechy tkanki nerwowej
- Komórki tkanki nerwowej: komórki glejowe i neurony
- Funkcje komórek glejowych
- Budowa i funkcje neuronów
- Funkcjonowanie neuronów. Synapsy – połączenia między neuronami
- Łuk odruchowy
- Tkanka mięśniowa
- Cechy tkanki mięśniowej
- Skurcz mięśnia
- Budowa tkanki mięśniowej a jej funkcjonowanie: tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa, tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana sercowa, tkanka mięśniowa gładka
- Ruch mięśniowy
- Tkanka nabłonkowa
- Bezkręgowce I – gąbki, parzydełkowce, płazińce, nicienie
- Gąbki
- Cechy gąbek
- Budowa ciała gąbek. Typy budowy
- Czynności życiowe gąbek
- Różnorodność gąbek
- Znaczenie gąbek w przyrodzie i dla człowieka
- Parzydełkowce
- Cechy parzydełkowców
- Ogólna budowa ciała parzydełkowców
- Porównanie polipa i meduzy
- Budowa wewnętrzna parzydełkowców
- Różnorodność parzydełkowców
- Podstawowe czynności życiowe parzydełkowców
- Znaczenie parzydełkowców w przyrodzie i dla człowieka
- Płazińce
- Cechy płazińców
- Ogólna budowa ciała płazińców na przykładzie: wirkokształtnych, przywr i tasiemców
- Pokrycie ciała płazińców. Porównanie okrycia ciała u wolno-żyjących i pasożytniczych przedstawicieli płazińców
- Układ pokarmowy płazińców
- Wymiana gazowa płazińców
- Transport substancji u płazińców
- Układ nerwowy płazińców
- Układ wydalniczy płazińców
- Rozmnażanie i rozwój płazińców
- Cykl rozwojowy: motylicy wątrobowej, tasiemca nieuzbrojonego, uzbrojonego, bruzdogłowca szerokiego
- Przystosowania tasiemców do pasożytnictwa
- Znaczenie płazińców w przyrodzie i dla człowieka
- Nicienie
- Cechy nicieni
- Ogólna budowa ciała nicieni
- Pokrycie ciała nicieni
- Układ pokarmowy nicieni
- Wymiana gazowa nicieni
- Transport substancji u nicieni
- Układ nerwowy nicieni
- Układ wydalniczy nicieni
- Rozmnażanie i rozwój nicieni
- Cykl rozwojowy glisty ludzkiej, włośnia krętego
- Znaczenie nicieni w przyrodzie i dla człowieka
- Gąbki
12. Bezkręgowce II – pierścienice, stawonogi, mięczaki, szkarłupnie
- Pierścienice
- Cechy pierścienic
- Ogólna budowa ciała pierścienic
- Budowa ciała pierścienic na przykładzie dżdżownicy ziemnej i nereidy
- Różnorodność pierścienic
- Przystosowania pijawek do pasożytnictwa
- Przystosowania dżdżownicy ziemnej do życia w glebie
- Pokrycie ciała pierścienic
- Układ pokarmowy pierścienic
- Wymiana gazowa pierścienic
- Układ krwionośny pierścienic
- Układ nerwowy pierścienic
- Układ wydalniczy pierścienic
- Rozmnażanie i rozwój pierścienic
- Znaczenie pierścienic w przyrodzie i dla człowieka
- Stawonogi
- Ogólna budowa ciała stawonogów
- Cechy wspólne stawonogów
- Różnorodność stawonogów
- Budowa morfologiczna wybranych stawonogów
- Skorupiaków
- Pajęczaków
- Owadów
- Wij
- Modyfikacja odnóży u owadów
- Pokrycie ciała stawonogów
- Ruch stawonogów
- Układ pokarmowy stawonogów
- Układ oddechowy stawonogów
- Układ krwionośny stawonogów
- Układ nerwowy stawonogów
- Narządy zmysłów stawonogów
- Układ wydalniczy stawonogów
- Rozmnażanie i rozwój stawonogów. Przeobrażenie zupełne i niezupełne
- Hormonalna regulacja linienia u owadów
- Znaczenie stawonogów w przyrodzie i dla człowieka
- Mięczaki
- Ogólna budowa ciała mięczaków
- Budowa morfologiczna wybranych grup mięczaków: ślimaki, małże, głowonogi
- Pokrycie ciała mięczaków
- Układ pokarmowy mięczaków
- Układ oddechowy mięczaków
- Układ krwionośny mięczaków
- Układ nerwowy mięczaków
- Narządy zmysłów mięczaków
- Układ wydalniczy mięczaków
- Rozmnażanie i rozwój mięczaków
- Znaczenie mięczaków w przyrodzie i dla człowieka
- Szkarłupnie
- Cechy szkarłupni
- Różnorodność szkarłupni: liliowce, rozgwiazdy, wężowidła, jeżowce, strzykwy
- Ogólna budowa ciała szkarłupni
- Pokrycie ciała szkarłupni
- Układ pokarmowy szkarłupni
- Wymiana gazowa szkarłupni
- Transport substancji u szkarłupni
- Układ nerwowy szkarłupni
- Narządy zmysłów szkarłupni
- Wydalanie i osmoregulacja u szkarłupni
- Rozmnażanie się i rozwój szkarłupni
- Znaczenie szkarłupni w przyrodzie i dla człowieka
13. Strunowce – strunowce niższe, ryby, płazy
- Charakterystyka strunowców
- Cechy wspólne strunowców
- Lancetnik – przykład strunowca
- Pokrycie ciała
- Szkielet
- Układ pokarmowy
- Wymiana gazowa
- Układ krwionośny
- Układ nerwowy
- Narządy zmysłów
- Układ wydalniczy
- Układ rozrodczy
- Cechy charakterystyczne kręgowców
- Cechy kręgowców
- Porównanie cech głównych grup kręgowców
- Wybrane cechy budowy kręgowców
- Temperatura ciała kręgowców
- Ryby
- Ogólna budowa ciała ryb
- Różnorodność ryb
- Ryby kostnoszkieletowe
- Ryby promieniopłetwe
- Ryby mięśniopłetwe
- Pokrycie ciała ryb
- Rodzaje łusek
- Kształt ciała ryb
- Układ szkieletowy ryb
- Układ pokarmowy ryb
- Układ oddechowy ryb
- Mechanizmy wspomagające wymianę gazową
- Pęcherz pławny
- Układ krwionośny ryb
- Układ nerwowy ryb
- Narządy zmysłów ryb
- Układ wydalniczy ryb
- Typy nerek u ryb
- Osmoregulacja u ryb
- Rozmnażanie się i rozwój ryb
- Wędrówki ryb
- Przystosowania ryb do życia w wodzie
- Znacznie ryb w przyrodzie i dla człowieka
- Zagrożenia i ochrona ryb
- Płazy
- Cechy płazów
- Różnorodność płazów: ogoniaste, bezogonowe, beznogie
- Pokrycie ciała płazów
- Układ szkieletowy płazów
- Układ pokarmowy płazów
- Układ oddechowy płazów
- Mechanizm wentylacji płuc u płazów
- Układ krwionośny płazów
- Układ nerwowy płazów
- Narządy zmysłów płazów
- Układ wydalniczy płazów
- Rozmnażanie się i rozwój płazów
- Rozwój płazów bezogonowych
- Przystosowania płazów do życia w dwóch środowiskach
- Znaczenie płazów w przyrodzie i dla człowieka
14. Gady, ptaki, ssaki
- Gady
- Cechy gadów
- Różnorodność gadów: żółwie, krokodyle, łuskonośne, sfenodonty
- Pokrycie ciała gadów
- Układ szkieletowy gadów
- Układ pokarmowy gadów
- Układ oddechowy gadów
- Układ krwionośny gadów
- Układ nerwowy gadów
- Narządy zmysłów gadów
- Układ wydalniczy gadów
- Rozmnażanie się i rozwój gadów
- Przystosowania gadów do życia na lądzie
- Gady jako zwierzęta zmiennocieplne
- Znaczenie gadów w przyrodzie i dla człowieka
- Ptaki
- Cechy ptaków
- Pokrycie ciała ptaków
- Budowa, funkcje i rodzaje piór
- Inne wytwory naskórka
- Układ szkieletowy ptaków
- Układ pokarmowy ptaków
- Przystosowania ptaków do różnych sposobów odżywiania się
- Układ oddechowy ptaków
- Wentylacja płuc u ptaków
- Układ krwionośny ptaków
- Układ nerwowy ptaków
- Narządy zmysłów ptaków
- Układ wydalniczy ptaków
- Układ rozrodczy ptaków
- Gniazdowniki i zagniazdowniki
- Wędrówki ptaków
- Przystosowania ptaków do lotu. Ptaki niezdolne do lotu.
- Znaczenie ptaków w przyrodzie i dla człowieka
- Ssaki
- Cechy ssaków
- Różnorodność ssaków
- Powłoka ciała ssaków
- Układ szkieletowy ssaków
- Układ pokarmowy ssaków
- Specjalizacja uzębienia u ssaków
- Różnice w długości przewodów pokarmowych drapieżnika i roślinożercy
- Układ oddechowy ssaków
- Układ krwionośny ssaków
- Układ nerwowy ssaków
- Narządy zmysłów ssaków
- Układ wydalniczy ssaków
- Rozmnażanie się i rozwój ssaków
- Potrzeby energetyczne ssaków
- Termoregulacja u ssaków
- Adaptacje ssaków do niskiej temperatury środowiska
- Przystosowania ssaków do wysokiej temperatury środowiska
- Przystosowania ssaków do życia w różnych środowiskach
- Ssaki wtórnie wodne
- Ssaki ziemno-wodne
- Ssaki lądowe
- Znaczenie ssaków w przyrodzie i dla człowieka
15. Układ pokarmowy człowieka, trawienie
- Organiczne składniki pokarmowe
- Cukry – główne źródło energii
- Białka – główny budulec organizmu
- Tłuszcze – materiał zapasowy
- Zapotrzebowanie organizmu na składniki pokarmowe
Witaminy- Czym są witaminy
- Podział witamin
- Funkcje, skutki niedoboru i źródła witamin z grupy ADEK, wybranych witamin z grupy B, witaminy C
- Nieorganiczne składniki pokarmowe
- Funkcje, skutki niedoboru wybranych makrolementów (Ca, Mg, K, Na, Cl) i mikroelementów (Fe, I, F)
- Woda jako główny składnik nieorganiczny
- Znaczenie wody
- Bilans wodny
- Budowa i funkcje układu pokarmowego
- Elementy budowy układu pokarmowego
- Droga pokarmu w przewodzie pokarmowym
- Jama ustna – pobieranie, rozdrabnianie i nawilżanie pokarmu.
- Budowa i rodzaje zębów
- Gardło i przełyk – transport pokarmu
- Żołądek – magazynowanie pokarmu i trawienie białek
- Jelito cienkie – trawienie i wchłanianie pokarmu
- Jelito grube – wchłanianie wody, formowanie kału
- Jama ustna – pobieranie, rozdrabnianie i nawilżanie pokarmu.
- Gruczoły układu pokarmowego
- Ślinianki
- Trzustka
- Wątroba
- Procesy trawienia i wchłaniania
- Definicja trawienia
- Trawienie cukrów, białek i tłuszczów
- Wchłanianie produktów trawienia cukrów, białek, tłuszczów
- Rola ośrodków głodu i sytości
- Zasady racjonalnego odżywiania się
- Pojęcie bilansu energetycznego
- Piramida zdrowego żywienia i stylu życia
- Przyczyny i skutki otyłości
- Zaburzenia odżywiania: anoreksja i bulimia
- Choroby układu pokarmowego
- Diagnostyka chorób układu pokarmowego
- Choroby pasożytnicze
- Choroby wirusowe
- Choroby bakteryjne
16. Układ oddechowy i wydalniczy
- Wydalanie, wydzielanie, defekacja – utrwalenie pojęć
- Budowa dróg oddechowych górnych i dolnych
- Tkanki (nabłonki – orzęsiony i płaski)
- Chrząstki krtani i tchawicy
- Oskrzela, oskrzeliki, pęcherzyki płucne oplecione naczyniami włosowatymi
- Wentylacja płuc (rola mięśni międzyżebrowych i przepony)
- Wdech
- Wydech
- Wymiana gazowa
- W płucach
- W tkankach
- Wpływ pH, temperatury i CO2 na transport tlenu
- Oksyhemoglobina, karbaminohemoglobina, karboksyhemoglobina
- Rola hemoglobiny i mioglobiny
- Ciśnienie zewnętrzne a wymiana gazowa
- W górach
- Na głębokości poniżej 30 m p.p.m
- Choroby układu oddechowego: grypa, gruźlica, astma, rozedma płuc
- Profilaktyka chorób płuc (palenie tytoniu, szczepienia, stan powietrza)
- Budowa układu wydalniczego
- Nerki, moczowody, pęcherz moczowy
- Budowa nerki:
- Nefron (nabłonek, płaski, sześcienny),
- Naczynia krwionośne
- Etapy powstawania moczu:
- Filtracja
- Resorpcja obowiązkowa i nadobowiązkowa, zwrotne wchłanianie wody w pętli nefronu
- Sekrecja
- 5.4. Skład moczu ostatecznego
- 5.5. Rola wazopresyny
- 5.6. Układ renina, angiotensyna, aldosteron
- 5.7. Erytropoetyna i dihydroksykalcyferol
- 5.8. Choroby układu wydalniczego:
- Dializa otrzewnowa i hemodializa
17. Układ krwionośny i limfatyczny
- Skład i funkcje krwi (tkanka łączna płynna)
- Osocze i białka krwi
- Erytrocyty
- Leukocyty (granulocyty i agranulocyty)
- Trombocyty
- Etapy krzepnięcia krwi
- Grupy krwi
- Dawca i biorca – próba krzyżowa
- Antygen i aglutynina (przeciwciało)
- Konflikt serologiczny
- Porównanie budowy naczyń krwionośnych
- Tętnice, żyły
- Funkcja naczyń włosowatych
- Rodzaje połączeń
- Pompa mięśniowa usprawniająca przepływ krwi w kończynie dolnej
- Krwiobieg mały i duży
- Serce
- Budowa
- Cykl pracy serca
- Krążenie wieńcowe
- Budowa układu limfatycznego
- naczynia
- narządy limfatyczne (szpik kostny, śledziona, grasica, węzły chłonne, grudki limfatyczne, migdałki)
- Powstawanie limfy i jej rola
- Choroby układu krążenia
- Miażdżyca a zawał i udar
- Wady serca – zastawki
- Profilaktyka chorób serca
- Funkcje limfocytów w reakcjach odpornościowych
- Rodzaje limfocytów i przeciwciał
- Cytokiny i układ dopełniacza
- Odpowiedź immunologiczna humoralna i komórkowa
- Odporność swoista i nieswoista, czynna i bierna
- Pamięć immunologiczna
- Odpowiedź pierwotna i wtórna
- Rola szczepień ochronnych
- Choroby
- Autoimmunizacyjne
- AIDS
- Alergie
- Przeszczepy
18. Układ ruchu
- Budowa szkieletu człowieka
- Tkanka kostna i chrzęstna
- Kształt kości
- Budowa kości długiej
- Budowa szkieletu osiowego
- Czaszka
- Kręgosłup
- Klatka piersiowa
- Miednica
- Obręcz barkowa i miednicza
- Kończyny
- Budowa tkanek mięśniowych
- Mięśnie prążkowane szkieletowe
- Mięsień prążkowany serca
- Mięśnie gładkie
- Mechanizm skurczu mięśnia
- Etapy skurczu
- Źródła energii
- Rodzaje skurczu (izometryczny i izotoniczny)
- Włókna czerwone i białe
- Mięśnie antagonistyczne
- Choroby i higiena układu ruchu
- Skręcenia, zwichnięcia, złamania
- Wady postawy
- Płaskostopie
- Reumatyzm
- Dystrofia Duchenne`a
- Aktywność fizyczna a osteoporoza
- Szkodliwość dopingu
19. Układ nerwowy
- Budowa układu nerwowego
- Funkcje układu nerwowego
- Mechanizm przewodzenia impulsu nerwowego
- Mechanizm przekazywania informacji między neuronami w synapsie chemicznej
- Rodzaje neuroprzekaźników
- Ośrodkowy układ nerwowy
- Obwodowy układ nerwowy
- Łuk odruchowy
- Odruchy. Rodzaje odruchów
- Autonomiczny układ nerwowy. Rola autonomicznego układu nerwowego w utrzymaniu homeostazy
- Higiena i choroby układu nerwowego (choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, schizofrenia, depresja)
- Wpływ substancji psychoaktywnych na organizm człowieka
20. Narządy zmysłów
- Pojęcie receptora
- Kryteria podziału receptorów
- Definicja narządów zmysłów. Zmysły i tworzące je narządy
- Budowa i działanie narządu wzroku
- Lokalizacja i budowa oka
- Budowa gałki ocznej
- Sposób w jaki widzimy. Droga promieni świetlnych w oku
- Akomodacja oka
- Widzenie przestrzenne
- Wady wzroku:
- Krótkowzroczność
- Dalekowzroczność
- Astygmatyzm
- Wybrane choroby oczu i zaburzenia widzenia: zaćma, jaskra, daltonizm, zwyrodnienie plamki związane z wiekiem
- Higiena narządu wzorku
- Budowa i działanie narządu słuchu i równowagi
- Budowa ucha
- Sposób jaki słyszymy. Droga jaką pokonuje dźwięk w uchu
- Ucho jako narząd równowagi
- Działanie narządu równowagi
- Szkodliwość hałasu
- Budowa i działanie narządu smaku
- Budowa i funkcje narządu smaku
- Lokalizacja kubków smakowych
- Powstanie wrażeń smakowych
- Budowa i działanie narządu węchu
- Budowa i funkcje narządu węchu
- Lokalizacja narządu węchu
- Powstawanie wrażeń zapachowych
21. Układ hormonalny i rozrodczy człowieka
- Gruczoły dokrewne człowieka
- Wydzielanie
- Hormony białkowe i sterydowe
- Sposób działania (autokrynne, parakrynne, endokrynne, neurokrynne)
- Hormony miejscowe i tkankowe
- Gruczoły nadrzędne: podwzgórze i przysadka
- Gruczoły obwodowe i ich hormony:
- Tarczyca
- Przytarczyczne
- Grasica
- Nadnercza
- Trzustka
- Gonady: jajniki, jądra
- Antagonizm hormonów
- Insulina – glukagon
- Parathormon – kalcytonina 1.h. sprzężenie zwrotne ujemne
- Podwzgórze – przysadka
- Przysadka – gruczoły obwodowe
- Budowa i funkcjonowanie narządów rozrodczych
- Męskich
- Jąder
- Budowa plemnika
- Spermatogeneza i spermiogeneza
- Produkcja testosteronu
- Żeńskich
- Jajników
- Budowa komórki jajowej
- Oogeneza
- Cykl miesiączkowy (zmiany w jajniku i w macicy)
- Regulacja hormonalna cyklu (sprzężenie zwrotne + i -)
- Męskich
- Zapłodnienie i rozwój prenatalny
- Zapłodnienie
- Rozwój zarodka (bruzdkowanie, gastrulacja, organogeneza)
- Komórki macierzyste, listki zarodkowe
- Rozwój płodu
- Błony płodowe i łożysko
- Ciąża bliźniacza
- Diagnostyka prenatalna
- Rozwój postnatalny
- Choroby i higiena układu rozrodczego
22. Homeostaza; skóra i jej funkcje, choroba a zdrowie człowieka
- Hierarchiczna budowa organizmu człowieka
- Pojęcie homeostazy jako równowagi dynamicznej
- Termoregulacja, regulacja ciśnienia krwi, poziomu glukozy
- Budowa skóry
- Naskórek i jego wytwory
- Skóra właściwa
- Funkcje skóry
- Termoregulacja
- Odbiór bodźców
- Ochrona mechaniczna
- Wydalanie i wydzielanie (gruczoły)
- Wymiana gazowa
- Synteza witaminy D3
- Choroby i higiena skóry
- Oparzenia słoneczne i czerniak
- Łojotok i trądzik pospolity
- Opryszczka wargowa
- Grzybice
- Oparzenia
- Choroby cywilizacyjne i społeczne
- Drogi zakażenia i wrota zakażenia
- Wybrane choroby zakaźne, bakteryjne i wirusowej
- Wektory chorób
- Etapy rozwoju nowotworu i profilaktyka
- Uzależnienia:
- alkoholizm
- palenie tytoniu
23. Genetyka molekularna
- Rodzaje, budowa i funkcje kwasów nukleinowych
- Replikacja DNA
- Chromatyna jądrowa
- Rodzaje
- Upakowanie DNA
- Chromosomy
- Geny i genomy
- Kod genetyczny
- Ekspresja informacji genetycznej
- Transkrypcja
- Translacja
- Regulacja ekspresji informacji genetycznej
- Regulacja w komórkach prokariotycznych
- Regulacja w komórkach eukariotycznych
24. Genetyka klasyczna cz. 1
- Podstawowe pojęcia
- Pierwsze prawo Mendla
- Szereg alleli wielokrotnych
- Drugie prawo Mendla
- Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią
- Dziedziczenie cech związanych z płcią
- Współdziałanie par nieallelicznych
- Dziedziczenie cechy sprzężonych – prawo Morgana
- Dziedziczenie cech ilościowych
- Prawo Hardy’iego-Weinberg’a
25. Genetyka klasyczna cz. 2
- Podstawowe pojęcia
- Pierwsze prawo Mendla
- Szereg alleli wielokrotnych
- Drugie prawo Mendla
- Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią
- Dziedziczenie cech związanych z płcią
- Współdziałanie par nieallelicznych
- Dziedziczenie cechy sprzężonych – prawo Morgana
- Dziedziczenie cech ilościowych
- Prawo Hardy’iego-Weinberg’a
26. Mutacje i choroby genetyczne
- Zmienność organizmów
- Mutacje
- Czynniki mutagenne
- Rodzaje mutacji
- Choroby genetycznej
- Jednogenowe
- Chromosomalne
- Wieloczynnikowe
- Profilaktyka chorób genetycznych
- Analiza rodowodów
- Dziedziczenie pozajądrowe
27. Inżynieria genetyczna, biotechnologia
- Biotechnologia tradycyjna
- Techniki inżynierii genetycznej
- Enzymy wykorzystywane w inżynierii
- Hybrydyzacja DNA
- Analiza restrykcyjna
- Elektroforeza
- PCR
- Sekwencjonowanie
- Wprowadzenie genu do genomu
- Biblioteka genomowa
- Biblioteka cDNA
- Organizmy modyfikowane genetycznie
- Klonowanie
- Terapia genowa
- Zastosowania biotechnologii molekularnej
28. Ewolucjonizm
- Rozwój myśli ewolucyjnej
- Teoria ewolucji Darwina
- Dowody ewolucyjne
- Mechanizmy ewolucji
- Rodzaje doborów
- Specjacja
- Prawa ewolucji
- Antropogeneza
- Historia Ziemi
29. Ekologia i ochrona środowiska
- Różnica między ekologią a ochroną środowiska
- Pojęcie niszy ekologicznej i siedliska
- Wykres tolerancji ekologicznej organizmów
- Steno-, oligo-, poli-, eurybionty
- Prawo minimum i prawo tolerancji ekologicznej
- Zasada współdziałania czynników
- Gatunki kosmopolityczne, endemiczne, antropogeniczne, synantropijne, reliktowe
- Formy ekologiczne roślin:
- Hydrofity
- Higrofity
- Mezofity
- Kserofity (sukulenty i sklerofity)
- Bioindykatory (skala porostowa)
- Ekologia populacji
- Liczebność i zagęszczenie
- Rozrodczość (fizjologiczna, ekologiczna)
- Strategie rozrodu K i r
- Śmiertelność i opór środowiska
- Krzywe przeżywania (wzrost logarytmiczny i logistyczny)
- Migracje i rozmieszczenie
- Struktura wiekowa i płciowa
- Interakcje wewnątrz populacji
- Interakcje między populacjami
- Antagonistyczne
- Konkurencja
- Drapieżnictwo
- Przystosowania drapieżnika
- Strategia obronna ofiary
- Nieustanny wyścig zbrojeń
- Roślinożerność
- Pasożytnictwo
- Allelopatia
- Mutualizm obligatoryjny
- Mutualizm fakultatywny
- Komensalizm
- Neutralizm
- Antagonistyczne
- Struktura ekosystemu
- Ekosystemy autotroficzne i heterotroficzne
- Biocenoza i biotop
- Sukcesja ekologiczna pierwotna i wtórna
- Eutrofizacja jezior
- Procesy glebotwórcze
- Łańcuchy troficzne a sieci troficzne
- Piramidy energii, biomasy, liczebności
- Obieg materii i przepływ energii
- Rola producentów i destruentów
- Produktywność ekosystemów
- Cykle biogeochemiczne:
- Obieg wody
- Obieg C
- Obieg N
- Różnorodność genetyczna, gatunkowa, ekosystemowa – biomy Ziemi
- Izolacja ekologiczna
- Korytarze ekologicznej
- Antropocen:
- Fragmentacja siedlisk
- Introdukcja (gatunki inwazyjne)
- Gatunki zawleczone
- Nadmierna eksploatacja
- Ochrona czynna i bierna
- Restytucja
- Banki genów
- Współpraca między państwami
- Formy ochrony
- Zasoby odnawialne i nieodnawialne
- Niekorzystne zjawiska
- Smog
- Kwaśne deszcze
- Efekt cieplarniany
- Dziura ozonowa
- El Nino
30. Powtórka – zadania maturalne
- Zadania maturalne
Matura z biologii 2026 – obszary tematyczne
Biorąc udział w naszym kursie online – matura z biologii 2026, przerobisz wszystkie obszary tematyczne, które obowiązują Cię na egzaminie dojrzałości. Wspólnie opracujemy takie tematy jak typy zarodników u grzybów, odżywianie się protistów, rodzaje i budowa komórek, rozmnażanie się i rozwój płazów, dziedziczenie cech związanych z płcią, budowa i zasada działania mikroskopu optycznego, hybrydyzacja DNA oraz wiele więcej. Dzięki temu matura z biologii 2026 nie będzie dla Ciebie niczym trudnym. Przystępując do egzaminu, będziesz czuł się doskonale przygotowany.
Matura z biologii 2026 – korzyści z kursu
Jakie jeszcze korzyści będziesz czerpał z uczestnictwa w kursie online – matura z biologii 2026? Odpowiadamy. Podczas naszych wspólnych zajęć możesz poznać więcej niż jeden prawidłowy sposób poradzenia sobie z danym zadaniem lub kilka dopuszczalnych interpretacji danego tekstu. Dzięki temu, że kurs prowadzony jest online, nie musisz tracić czasu na dojazdy. Oprócz tego najważniejsze dla nas jest to, aby wyjaśnić naszym uczniom, skąd wziął się ich błąd i dlaczego za dane zadanie nie otrzymaliby punktu na maturze.
Matura z biologii 2026 – porady od Maturity
Matura z biologii 2026 zbliża się wielkimi krokami. Specjalnie dla maturzystów przygotowaliśmy kilka porad maturalnych. Na samym początku chcielibyśmy wspomnieć o wyznaczeniu sobie konkretnego celu. Koniecznie zadaj sobie pytanie – Po co się uczę? Dobrze napisana matura z biologii 2026 umożliwi mi dostanie się na mój wymarzony kierunek studiów. Będzie to dla Ciebie świetna motywacja do utrwalania materiału. Regularność ma również ogromne znaczenie i przynosi najlepsze efekty. Kursy od Maturity oczywiście ułatwiają tę kwestię. Racjonalnie spójrz na to, ile czasu w ciągu tygodnia możesz poświęcić na powtórki. Zaplanuj swój czas na naukę i staraj się trzymać przygotowanego planu. Za każdym razem przed rozpoczęciem nauki pozbądź się wszelkich rozpraszaczy takich jak telefon. Zadbaj także o porządek oraz dobre oświetlenie w Twoim miejscu pracy. Pozwoli Ci to na skupienie się, które jest niezwykle istotne w trakcie przygotowywań maturalnych. Kolejną ważną kwestią są przerwy. Informacje, które przyswajasz, powinny mieć czas, żeby się utrwalić. Twój mózg potrzebuje wytchnienia, dlatego też ciągła nauka bez chwili odpoczynku nie jest efektywna. Zadbaj również o zdrowy sen dla lepszego przyswajania wiedzy. Na koniec nie zapominaj o pozytywnym nastawieniu. Myśl o korzyściach płynących z dobrze napisanej matury z biologii. Mamy ogromną nadzieję, że te porady okażą się pomocne. Powodzenia na maturze z biologii 2026!
Kursy maturalne biologia
Zapisując się na kursy maturalne z biologii z Maturitą, zyskujesz możliwość skutecznego i bezstresowego przygotowania się ze wszystkich obszarów tematycznych egzaminu dojrzałości. Razem opanujemy tematy niezbędne do spokojnego podejścia do matury z biologii.
Kursy maturalne biologia – brama do wymarzonych studiów
W Maturita podchodzimy do przygotowania do egzaminu dojrzałości w sposób kompleksowy. Z nami nie tylko opanujesz materiał, lecz także nauczysz się różnych sposobów radzenia sobie z zadaniami i poznasz metody interpretacji pytań, które z pewnością pomogą Ci w czasie egzaminu. Dodatkowo unikniesz straty czasu na nieskuteczną naukę, a skupisz się na efektywnym programie, opracowanym przez naszą kadrę.
Porady maturalne od Maturity – bezstresowa matura z biologii
Kursy maturalne biologia online dostarczają nie tylko informacji z zakresu programu nauczania, lecz także skutecznych sposobów na powtórki czy walkę ze stresem. Od czego zacząć naukę do matury z biologii? Kluczowe jest wyznaczenie konkretnego celu i utrzymywanie regularności w nauce, w czym pomaga program naszych kursów do matury z biologii.